Gewapend met haar pen en camera reist Daphne Wesdorp (26) naar plekken als Lesbos, Ethiopië, Myanmar, Tigray en Oekraïne. Ze wil niet alleen verslag doen van de bominslagen, maar wil het verhaal vertellen van de mensen achter al die conflicten. Hoe komen de overlevenden de dag door? Voor haar werk in Oekraïne en Myanmar voor het Nederlands Dagblad won ze begin mei de Pioniers Tegel, de prijs voor journalisten onder de dertig jaar. Hoog tijd dus dat #UseTheNews haar sprak.

foto: Daphne Wesdorp

Daphne’s avontuur in de journalistiek begon op haar tweeëntwintigste in Lesbos, vlak nadat vluchtelingenkamp Moria was afgebrand. Ze boekte een ticket naar het Griekse eiland en huurde een huisje dicht bij het nieuwe kamp. “Ik had toen geen idee wat ik aan het doen was, maar ik wist: hier wil ik een verhaal over maken”, vertelt ze vanuit haar appartement in Kiev, waar ze net weer is neergestreken. Lesbos bleek een goede leerschool en leverde uiteindelijk nog een paar publicaties op. “Toen was de toon wel gezet. Ik heb het allemaal alleen gedaan en ben echt in het diepe gedoken. De afgelopen drie jaar heb ik veel geleerd door gewoon dingen te doen.”

Opstapeling van verdriet

Toen de oorlog in Oekraïne begon, besloot Daphne daar naartoe te gaan om met eigen ogen te zien wat er aan de hand was. Maandenlang was ze alleen maar in het veld en zeulde ze haar koffer achter zich aan van plek naar plek. Ze maakte de oorlog van dichtbij mee en kon niet echt afstand nemen, omdat ze geen vast verblijf had. “Door de opstapeling van al die verhalen en dat verdriet raakte ik afgevlakt.” Daphne vertelt over de keer dat ze mee was met een evacuatie vlakbij de frontlinie. “Er kwam een oudere vrouw naar me toe, die huilend vertelde dat ze haar huis was verloren en haar zoon was gedood. Het enige wat ik kon denken was: dit is geen verhaal, want er zijn er tig zoals jij. Toen gingen alle alarmbellen wel af.”

Daphne wilde helemaal niet afgevlakt zijn voor verdriet. “Ik ben juist een heel empathisch persoon en dat is een belangrijke eigenschap in mijn werk.” Na een tijd terug in Nederland is ze weer in Oekraïne en besloot ze een appartement in Kiev te huren. “In plaats van dat ik overal en nergens slaap, heb ik nu een soort van thuis.”

Lijken worden gereduceerd tot product

En nu is het tijd om nieuwe verhalen te maken. Want hoewel in Kiev de kinderen gewoon weer op straat spelen, mensen uitgaan en er enorme files staan op de weg, woedt op andere plekken in het land oorlog. Er zijn genoeg verhalen te vertellen, bijvoorbeeld over wat er met de lijken gebeurt die aan de frontlinie liggen. “Oekraïne en Rusland ruilen die met elkaar uit voor hun eigen mensen of gevangenen, waarmee de lichamen zijn gereduceerd tot een soort product. Aan de andere kant heb je de vaders en moeders die zitten te wachten tot ze hun zoon kunnen begraven. Dat mogen mensen niet vergeten”, zegt Daphne.

foto: Daphne Wesdorp

Verantwoorden om je leeftijd

Dat ze nog maar 26 jaar is en nu al naar conflictgebieden reist om dit soort verhalen te maken, vindt Daphne zelf eigenlijk heel normaal. “Ik heb hier veel collega’s van mijn leeftijd, sommigen zijn zelfs nog jonger”, zegt ze. Pas toen ze bij de radio of op tv aanschoof om te vertellen over haar werk, merkte ze dat het voor anderen opmerkelijk is. “Het was bijna alsof ik mezelf moest verantwoorden. Ik snap het wel, er zijn ook jonge fotografen die op de bonnefooi naar Oekraïne gingen, maar ik ben heel serieus in mijn werk.”

Bij het zoeken van samenwerkingen met andere kranten, had ze het gevoel dat ze haar soms afwezen vanwege haar leeftijd. “Dat hoor ik ook van andere jonge collega’s. Ik snap dat het werken in oorlogsgebieden een grote verantwoordelijkheid is, maar ik heb genoeg collega’s in de vijftig die meer, onnodige, risico’s nemen dan ik”, vertelt ze. “Wat dat betreft is er misschien een stereotype rondom jonge journalisten in het veld.” 

Tegel sust onzekerheid

Waar Daphne soms meer moeite mee heeft gehad, was haar gebrek aan ervaring. Regelmatig vroeg ze zich af of ze het wel goed deed en of haar stukken wel goed genoeg waren om te publiceren. Het winnen van een Tegel voor journalisten onder de dertig jaar, was dan ook een fijne bevestiging. “Het gaf me het gevoel dat ik niet sneller hoef te gaan. Daarmee suste het mijn eigen onzekerheid”, vertelt ze. 

Wat ze andere jonge journalisten zou willen meegeven? “Doe het gewoon. Ik wil mensen niet aansporen om zonder voorbereiding naar een oorlogsgebied te gaan, maar zoek een plek en onderwerp dat je interessant vindt en ga erheen. En bedenk alvast waar je het zou willen publiceren en hoe je dat gaat pitchen. Op internet staan hier genoeg tips voor. Het allerbelangrijkste is om assertief te zijn en het gewoon te doen.”