Ze introduceerde als jonge Duitse de eerste dagblad-column die volledig wordt gemaakt met artificial intelligence (AI). Bij Amazon werkte ze mee aan de Duitse versie van virtueel assistent Alexa. Journalist en bot-programmeur Marie Kilg (30) is intussen Innovation Manager bij Deutsche Welle. Sandra Jütte van #UseTheNews Duitsland stelde haar vijf vragen over chatbots en AI op het moment dat veel jonge en toekomstige nieuwsmakers vrezen dat ze straks veel minder werk hebben.
Hoe ben je in aanraking gekomen met bots en artificial intelligence?
Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in oplossingen die het leven makkelijker maken. Misschien omdat ik van sciencefiction hou en gefascineerd ben door bots en technologie. Misschien een beetje omdat ik lui ben en ik het idee leuk vond dat machines mijn werk voor me doen. Toen ik begon te leren coderen, waren mijn eerste projecten chatbots en Twitterbots. De instapdrempel is laag en als communicatiewetenschapper was ik geïnteresseerd in echte “gesprekken” met machines. Van daaruit was de weg naar complexere technologieën zoals machine learning en stemassistenten zoals Alexa niet ver meer.
Hoe kunnen bots en AI volgens jou de journalistiek verrijken?
Er is geen deel van de samenleving meer dat niet ergens op de een of andere manier door technologie wordt beïnvloed. Kunst, cultuur, economie, politie: begrip van technologie helpt overal, want overal zullen mensen zijn die bijvoorbeeld AI-systemen kopen. Dan zijn journalisten nodig om het kritisch te beoordelen. Iedereen die met bots en AI te maken heeft, kan gefundeerd aan zijn onderzoek beginnen en de juiste balans vinden tussen overdreven tech-optimisme en overdreven bezorgdheid. En als ik extra tijd heb om precies dat te doen omdat een AI me heeft geholpen een online-artikel te maken, des te beter.
Credit: taz
Wat zal AI nooit kunnen vervangen of waar zie je de gevaren van deze technologieën?
De gevaren zijn precies het antwoord op het eerste deel van de vraag, omdat geen enkele technologie zichzelf kan bekritiseren. Juist omdat er zo’n hype rond AI is, moeten we goed kijken naar hoe het wordt gebruikt, zeker door machtige instellingen zoals overheden of de politie. Maar ook door andere actoren in de media en het bedrijfsleven. De problemen van de technologie zijn talrijk: vooroordelen, kwaadwillig of naïef gebruik, monopolisering, slechte gegevensbescherming. Precies daarom vind ik dat we het ontwerpen van de AI-systemen niet aan een paar bedrijven moeten overlaten. Misschien kunnen we deze keer beter doen wat we slechts gedeeltelijk met het internet hebben kunnen doen. Namelijk zelf actief vormgeven aan de ontwikkeling, in plaats van afhankelijk te worden van een paar monopolistische spelers.
Zolang journalistiek nog ‘voor’ mensen wordt gemaakt, heb je ook mensen nodig die de ideeën hebben en de beslissingen nemen. Welke onderwerpen zijn relevant voor mijn lezerspubliek? Welke vragen stel ik mezelf als persoon? Technologie als tool kan helpen bij de implementatie, maar uiteindelijk zal het er altijd om gaan om als mens te begrijpen wat andere mensen beweegt.
Is dat ook wat je andere journalisten adviseert – vooral degenen die bang zijn om vervangen te worden?
De angst komt voort uit het ontzag: het gevoel dat iets heel complexs ongelooflijk snel gaat, en dat klopt. Een beetje kriebels over het vervangen is misschien geen slechte zaak. Want dat kan je motiveren om niet te veel te vertrouwen op wat vroeger allemaal kon. Je kunt gewoon niet in shock raken en denken dat je het niet bij kunt houden. De meeste journalisten hebben voor het vak gekozen omdat ze nieuwsgierig zijn. Het oppakken van nieuwe onderwerpen is onze specialiteit. Dit is nu waardevoller dan ooit. Het tijdperk van AI is het tijdperk van generalisten. Het beste tegengif tegen angst is om je sterker te voelen. Dus ik zeg: gebruik dit, begin gewoon ergens te leren.
Je was in 2022 medeverantwoordelijk voor de introductie van de eerste AI-column in Duitsland voor dagblad Tageszeitung (taz). Wat kan Anic T. Wae doen en wat waren je grootste lessen?
Anic is een fictief personage dat teksten schrijft. Anic beschrijft de wereld vanuit het eigen perspectief van de AI. Hoe voelt het om een columnist te zijn die voor mensen schrijft, ook al is ze dat niet? We wilden laten zien wat machines al kunnen. De column verscheen voordat het onderwerp zo actueel werd met ChatGPT. Maar Anic is ook gebaseerd op het GPT-3-model.
Een van de meest opwindende dingen die ik heb geleerd, is dat de columns niet beter werden toen de technologie beter werd. Integendeel. Toen we de nieuwere modellen probeerden werden de teksten steeds saaier en we maakten de columns maar vrijwillig met ‘verouderde’ modellen. De bedrijven achter de modellen richten zich enkel op coherentie van de tekst en op het vermijden van polariserende of gevaarlijke uitspraken, maar niet noodzakelijkerwijs op stilistische finesse of originaliteit.
Echt creatieve en goede teksten schrijven met AI blijft lastig. Een teamlid zei ooit: “Ik zit daar de hele dag teksten te genereren en Anic schrijft gewoon onzin! Ik ben echt op het punt gekomen dat ik denk dat het sneller zou zijn gegaan als ik de column gewoon zelf had geschreven.”