Vandaag was het alweer 5 jaar geleden sinds corona officieel werd uitgeroepen tot een pandemie. Het was een drukke tijd, met veel verschillende lockdowns en regels. Het voelt nu ver weg, maar de gevolgen ervan zijn nog altijd voelbaar. Welke regels waren er allemaal precies? En welke gevolgen heeft een pandemie gehad op de samenleving en de scholen? 

Tijdlijn van regels en lockdowns 

Op 6 maart gaf de toenmalige premier Mark Rutte de eerste persconferentie over het virus. Hij meldde dat er in Nederland een eerste sterfgeval was als gevolg van een besmetting met het coronavirus. Op 11 maart werd corona officieel uitgeroepen tot een pandemie, en vanaf 12 maart gingen er al adviezen in, zoals afstand vergroten tussen kwetsbare personen en jezelf. Zo kon je niet meer dicht bij je oma zitten. Ook moest zorgpersoneel thuis blijven bij ziekteklachten. 

Op 15 maart kwam de eerste grote regel: horeca moest dicht. Terwijl mensen nog gezellig buiten zaten op een terrasje, werd via een persconferentie verteld dat alle horeca diezelfde dag om 18.00 uur dicht moet. 

Op 14 oktober werden alle evenementen verboden. Ook werden niet-essentiële winkels en theaters gesloten. Leerlingen moesten thuis blijven en kregen ze onlinelessen. 

23 januari 2021 was de eerste keer dat de avondklok inging vanaf 21.00 uur. Er was (gelukkig) wel een uitzondering voor mensen die hun hond moesten uitlaten. Deze avondklok en de daaropvolgende avondklokken, en ook het dragen van het mondkapje, zorgden voor veel rellen. Bij de demonstraties moest vaak geweld gebruikt worden door de politie. Ook kwamen de conspiracy theories op, zoals dat coronavaccinaties eigenlijk chips hadden zodat de overheid je kon controleren. 

Uiteindelijk kwamen er geleidelijk ook wat versoepelingen. Mensen mochten steeds meer mensen thuis uitnodigen, met minder regels, totdat er geen maximum meer was op het aantal mensen die bij elkaar konden komen. 

Maar … op 19 december 2021 ging er een lockdown officieel in. De scholen en winkels gingen weer dicht. Alleen de essentiële plekken bleven open, mensen moesten thuis werken en alleen kinderen van ouders van cruciale beroepen mochten naar school. 

Na vele versoepelingen werd de lockdown op 15 maart 2022 officieel afgeschaft, en werden alle regels slechts adviezen. Een jaar later, op 10 maart 2023 werden alle adviezen afgeschaft, het einde van de coronapandemie. Op 10 maart 2023 waren alle adviezen officieel vervallen.

De gevolgen voor ondernemers

De coronapandemie had veel gevolgen voor ondernemers. De coronamaatregelen zorgden ervoor dat ze hun zaak moesten sluiten, waardoor vele ondernemers hun hele inkomen in een klap kwijt raakten. De overheid had wel steunpakketten, hierbij kregen ondernemers geld om hun personeel te blijven betalen of om de vaste lasten van de winkel te betalen. Dit gold overigens maar voor 90 procent van de omzet, en moest er een deel terugbetaald worden. Helaas waren deze steunpakketten vaak niet genoeg om de ondernemers echt goed te helpen. Dit zorgde voor veel leegstand in steden.

De gevolgen voor scholen en leerlingen

De scholen waren tijdens de coronapandemie meerdere keren dicht. Bij de sluitingen werd er eerst volledig online les gegeven. Later werd dit veranderd naar de helft van de tijd naar school en de andere helft online. Door deze regels ontstond er een leervertraging voor alle leerjaren.

Deze leervertragingen kwamen vooral voor bij vakken als wiskunde en Nederlands. De vertragingen waren het ernstigst voor leerlingen met laagopgeleide ouders. Deze groep werd een ‘kwetsbare groep’ genoemd, deze groep had een vertraging die twee keer zo groot was als die bij hoogopgeleide ouders.

Examenleerlingen mochten een niet-kernvak afstrepen op het examen en ze mochten twee herkansingen doen en konden de verschillende toetsen spreiden over verschillende tijdvakken. 

Naast de gevolgen op school waren er ook gevolgen voor de mentale gezondheid. Leerlingen werden steeds eenzamer en dat zorgde voor een groei in depressie voor jongeren.

Zien we nog steeds gevolgen?

Nu is de vraag of de gevolgen van corona nog voelbaar zijn. We hebben al een beetje naar de gevolgen gekeken, maar hoe erg waren ze werkelijk vergeleken bij nu, 5 jaar later?

De gevolgen voor ondernemers 

De leegstand in de steden kun je nog zien als je om je heen kijkt. Doordat de winkeleigenaren de hulp die ze kregen moesten terugbetalen, zorgde dit voor een extra stressfactor zodra ze weer open konden. Deze schuld liep in totaal op tot 16 miljard euro (2023). Naast deze schuld stegen de huurprijzen ook, en in de horeca de prijzen van de producten die ingekocht moesten worden. Door deze stijging moesten de ondernemers nog meer geld betalen, wat uiteindelijk zorgde dat ook veel restaurants dicht moesten. 

De gevolgen voor scholieren 

Na de sluiting van de scholen in 2020 en 2021 zijn de achterstanden in het onderwijs wat ingehaald, maar nog niet volledig. De kloof tussen kinderen van hoog- en laagopgeleide ouders is kleiner geworden, maar is nog niet helemaal gesloten. Ook is er nog steeds een leerachterstand. Leerlingen die tijdens corona op de basisschool zaten hebben een grote achterstand opgelopen aangezien ze de basis in rekenen en lezen gemist hebben. In het middelbaar onderwijs is de achterstand nog groter dan in het basisonderwijs. De achterstand is het grootste bij wiskunde en rekenen vergeleken bij (begrijpend) lezen.