Een jaar oorlog in Gaza: gevoelige onderwerpen bespreekbaar maken in de klas

Deze week een jaar geleden stuurde de Palestijnse terreurorganisatie Hamas duizenden raketten af op Israëlische dorpen en steden. De Israëliërs reageerden hierop met een reeks niet aflatende bombardementen op Palestijnse gebieden en daarna was de verwoestende oorlog van start.

 

De oorlog heeft veel los gemaakt in Nederland. Heftige beelden van de situatie in de Gazastrook verspreiden zich nog elke dag op sociale media. Voor veel scholen was en is dit een reden om het onderwerp bespreekbaar te maken in de klas, waar kinderen en jongeren uiteraard ook hun opvattingen en oordelen hebben en die willen uiten. Veel leraren vinden dit echter best lastig.

 

“Er wordt vaker van leraren verwacht dat ze steeds meer taken op zich gaan nemen. Het is niet altijd vanzelfsprekend dat ze dat kunnen”, vindt Karim Amghar. Hij is schrijver, televisiemaker en ook docent.

 

Lesbrief

Karim heeft voor collega’s een lesbrief gemaakt voor deze situatie. “Ik doe dat wel vaker als er iets aan de hand is in de wereld en leraren weten niet hoe ze ermee om kunnen gaan, dan maak ik een lesbrief.”

 

In zijn lesbrief behandelt Karim het onderwerp neutraal. “Docenten kunnen het spannend vinden omdat je natuurlijk zelf ook je eigen mening hebt. Dan is het toch belangrijk om als leerkracht kinderen kritisch te laten nadenken en niet per se jouw eigen mening over te brengen.”

 

School & Veiligheid

Stichting School & Veiligheid houdt zich ook bezig met dit onderwerp. Zij streeft naar het creëren van een veilig klimaat om dit soort onderwerpen te kunnen bespreken in de klas. “Het moet veilig genoeg zijn, zodat iedereen zich durft uit te spreken, en dan nog kan het flink schuren in zo’n klassengesprek”, weet Sjoukje Mos, adviseur bij School & Veiligheid.

 

“Als je een gevoelig onderwerp bespreekt in de klas, bijvoorbeeld oorlogen en conflicten, dan kan dat mogelijk escaleren in de klas, omdat de meningen erover lijnrecht tegenover elkaar kunnen staan, en omdat het sommige leerlingen wellicht persoonlijk raakt.”

 

School & Veiligheid helpt bij het bewerkstelligen van een veilig klimaat en geeft aan dat de leraar de grenzen goed moet bewaken. Een gesprek mag niet haatzaaiend worden of oproepen tot geweld. “Wij stimuleren leraren om naast het begrenzen van een uitspraak die niet kan, ook de leerling uit te nodigen om te vertellen waar die uitspraak vandaan komt. We hoeven het niet met elkaar eens te zijn.”

 

Verbinden

Karim is van mening dat zijn lesbrief het makkelijker heeft gemaakt. “Wat ik belangrijk vind in mijn lesbrief is eerst duiden wat jouw rol is als leerkracht; dus niet jouw mening overdragen en dat verbinding de allerbelangrijkste eerste stap is. Je moet eerst bouwen aan common ground”, aldus Karim.

 

Ook School & Veiligheid biedt leraren dit soort tips aan om een goed gesprek mogelijk te maken in de klas. Zo hebben zij bijvoorbeeld het gespreksmodel ‘Dialoog onder Druk’ opgezet. “In het hele gespreksmodel gaat het nergens over wat de juiste mening zou moeten zijn, of wie er gelijk heeft en wie niet. Het gaat dus niet om goed of fout, het gaat erom dat je jongeren leert praten over dit soort thema’s.”

 

Kritisch denken

De lesbrief en het gespreksmodel zijn handige manieren om de situatie in Gaza ook na een jaar nog bespreekbaar te maken in het onderwijs. Ze zorgen ervoor dat leraren hun mening niet te veel door laten schemeren en dat kinderen leren kritisch na te denken.

 

“Ik wilde ook vooral kijken hoe je als voorstander van de ene partij geen haat creëert naar de andere partij. Verdeling is er al genoeg. Bewoners van Israël en bewoners van Palestina staan los van het kabinet en andere organisaties. Wij als mensen zijn heel empathische wezens, dat is ook mooi om mee te geven aan je leerlingen. ‘hoe kan het dat dit je zo erg raakt?’ Dat is iets heel moois maar kan ook serieuze gevolgen hebben voor je mentale welzijn”, sluit Karim af.

 

School & Veiligheid is het hier mee eens: “Het mooist is dus als je in een dialoog in de klas meerdere standpunten belicht, en die verschillende standpunten en de ‘voors en tegens’ ervan kan bespreken met de klas – ook van je eigen standpunt als daarnaar wordt gevraagd. Zo leren jongeren dat die verschillende meningen naast elkaar mogen bestaan in onze democratie”, benadrukt Sjoukje.

 

Meer weten? 

Een veilige school, daar zorg je samen voor! – School en veiligheid

Home – Karim Amghar

 

Over de auteur

Deel deze pagina

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email

Interessant? Wil je meer weten of met #UseTheNews in contact komen? Of partner worden? Stuur een mailtje naar team@usethenews.nl.

Scroll naar boven