Stichting Villa Pinedo publiceerde het onderzoek Hoor(r)écht. Op de Dag van de Scheiding, 13 september, zijn de resultaten van het onderzoek, over de ervaring van kinderen met gescheiden ouders, zichtbaar. “Ik had verwacht dat de resultaten van het onderzoek wisselend zouden zijn”, vertelt Lisa van Montfoort werkzaam bij stichting Villa Pinedo, een stichting die bestaat uit jongeren met gescheiden ouders die hun ervaringen delen.

Kinderen tussen de 12 en 18 krijgen een brief van de rechtbank wanneer hun ouders gaan scheiden. Aan hen wordt gevraagd of ze een brief willen schrijven aan de kinderrechter of naar de rechtbank willen komen voor een gesprek en te delen wat hun ervaringen en wensen zijn. Uit onderzoek dat Villa Pinedo heeft uitgevoerd, blijkt dat kinderen deze processen als te weinig kindvriendelijk hebben ervaren. “Ik ben wel een beetje geschrokken van hoe negatief het is ingevuld”, zegt Lisa.

Het onderzoek

Lisa vertelt dat ze bij Villa Pinedo al heel lang merken dat veel vragen van kinderen worden gesteld over hun rechten en omgangsregeling. “Op zowel het forum als in de chat aan hun buddy. We zien ook dat kinderen niet zo goed snappen wat er van hun wordt verwacht als ze een oproepbrief krijgen.”

Bij Villa Pinedo wilden ze het proces onderzoeken dus hebben ze een vragenlijst, over hun ervaring in de rechtbank, uitgezet binnen twee focusgroepen. “Allebei met jongeren, maar bij één daarvan was het Ministerie van Justitie en Veiligheid erbij.” Het ministerie wilde erbij zijn, omdat het graag wil weten hoe kinderen het zelf ervaren.

Deelname onderzoek

In totaal hebben 111 kinderen en jongeren meegedaan aan het onderzoek. Ook Iris (23), buddy bij Villa Pinedo, heeft hieraan meegewerkt. “Ik doe al best wel lang vrijwilligerswerk bij Villa Pinedo dus het voelde eigenlijk best goed. Ik merkte ook toen ik het blog aan het schrijven was voor deze week, waarin we nog extra aandacht vragen, dat ik dacht: er hadden dingen anders gekund.” Ze hoopt dat dit onderzoek daartoe leidt.

Niet zo’n kindvriendelijk proces

Uit onderzoek kwam ook naar voren dat veel kinderen zeggen dat ze een fijne rechter hadden legt Lisa uit. “Dat viel dan mee, maar het hele proces eromheen vonden ze dan niet zo kindvriendelijk.” Iris kan zich daar goed in vinden. “Het kan allemaal veel kindvriendelijker. Ik weet namelijk nog heel goed toen ik de brief kreeg dat die echt super zakelijk eruitzag.” Zij legt uit dat er veel moeilijke woorden in stonden en zij vindt dat dat verbeterd moet worden. “Maak het alsof het iets leuks is, alsof ze daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in jouw mening en niet: je moet gehoord worden.”

De kinderrechter

Kinderen kunnen ervoor kiezen om naar de kinderrechter te gaan, een brief te sturen en te delen wat hun ervaringen en wensen zijn, of om niets te doen met de oproep. Iris koos ervoor om naar de kinderrechter te gaan. “Met opschrijven ben ik niet heel goed. Ik kan beter iets presenteren of iets vertellen. Daarom heb ik ervoor gekozen om daarheen te gaan.”

Iris legt uit dat ze zich een beetje overweldigd voelde. “Wanneer je naar binnen gaat kom je door detectiepoortjes en ik weet nog dat ik dacht: dit is toch alleen maar voor zware criminelen en het voelde alsof ik echt iets heel crimineels had gedaan en daar echt naartoe moest.” Al had ze het zelf besloten, het voelde voor haar niet alsof die optie er was.

“In de zaal voelde het voor mij alsof ik superklein was. Dat was best overweldigend, maar ik had een lieve rechter. Die gaf mij het gevoel alsof mijn mening er echt toe deed.” Ze vond dat haar rechter veel erkenning gaf, die ze van andere hulpverleners niet kreeg. “Deze rechter zag dat ik veel geprobeerd had en dat het niet lukte. Ik mocht boos zijn. Hoe de rechter op dat moment deed was fijn, maar ik vind dat het begin ernaartoe en de setting kunnen worden verbeterd.”

Ook Lisa vindt dat het kan verbeteren. “In de oproepbrief staat nu: de rechter is benieuwd naar jouw mening. De boodschap die je eigenlijk geeft is, de rechter heeft jouw informatie nodig voor een goede beslissing.”

De boodschap die Villa Pinedo wil overbrengen aan kinderen en jongeren is dat ze het recht hebben en mogen uitspreken tegenover rechter, maar het ook oké is als je dat niet wil.

“Dat gevoel willen we overbrengen aan kinderen en jongeren en dat gebeurt nog niet”, aldus Lisa.

Foto: Iris