In Nederland heb je de trias politica ofwel de scheiding van de machten. Je hebt de wetgevende macht (Eerste en Tweede Kamer), de uitvoerende macht (de regering) en de rechterlijke macht (de rechters). Dit systeem is belangrijk voor Nederland om te voorkomen dat er te veel macht ligt bij een kleine groep mensen.
Ook Amerika kent het scheiden van de machten. Toch ziet het er in Amerika behoorlijk anders uit. Met name het rechtssysteem. Het Supreme Court (Hooggerechtshof) van de Verenigde Staten telt in totaal negen rechters: één opperrechter (Chief Justice) en acht gewone rechters (Associate Justices). Dit aantal is sinds 1869 ongewijzigd gebleven.
Deze rechters worden benoemd door de president, maar moeten worden goedgekeurd door de Senaat. Ze worden voor het leven benoemd en kunnen alleen vertrekken door pensionering, overlijden of afzetting.
Momenteel zitten er zes rechters die door een Republikeinse president zijn aangedragen. Drie daarvan zijn door Trump benoemd in zijn eerste termijn. Zij zullen waarschijnlijk de conservatieve ideeën van de Republikeinen delen. Ook zijn er drie rechters benoemd door een Democratische president. Zij zullen waarschijnlijk de wat meer progressieve ideeën van de Democraten delen.
Uitgezette Venezolanen
Op 17 maart zette president Donald Trump ruim 200 Venezolanen het land uit. Dit deed hij nadat een lagere federale rechter dit verboden had. Trump maakte voor het uitzetten gebruik van de Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Deze wet houdt in dat een president vreemdelingen uit een land waarmee de VS in oorlog is, kan uitzetten of mag opsluiten. De rechter had dit argument verworpen, omdat voor deze wet sprake moet zijn van “vijandige handelingen” van een ander land, zoals tijdens een oorlog.
Trump liet de vliegtuigen, die op het moment van de uitspraak al onderweg waren, niet terugkeren naar Amerika, terwijl de rechter hier wel om had gevraagd. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International is niet te spreken over het feit dat Trump de rechter negeerde. “De VS negeert een gerechtelijk bevel om de mensenrechten van Venezolanen die op zoek zijn naar veiligheid sneller uit te hollen.”
Toestemming door vormfout
Het Hooggerechtshof boog zich ook over de zaak. Zij oordeelde dat Trump door mag gaan met de uitzettingen van Venezolanen. Vijf rechters stemden in met de uitzetting en vier stemden tegen. Hierdoor is Trump in staat zijn strenge uitzetplannen voort te zetten. Opvallend is dat niet alle rechters die door een Republikeinse president zijn aangesteld, namelijk zes, Trump gelijk gaven.
De rechtszaak tegen de uitzetting was aangespannen door vijf Venezolaanse migranten. Zij vinden dat ze niet uitgezet kunnen worden omdat de VS niet in oorlog is met Venezuela. Het Hooggerechtshof oordeelde dat de migranten bezwaar hadden moeten aantekenen in Texas waar ze vast zaten en niet in Washington. Hierdoor is hun bezwaar afgewezen.
Overwinning voor Trump
Sinds zijn inauguratie zoekt Trump de grenzen van de wet op. Dit keer gaf het overwegend conservatieve Hooggerechtshof hem gelijk. Dit is voor Trump een belangrijke overwinning, omdat het niet de enige zaak is die op dit moment loopt. De president zal hopen dat net als deze zaak de andere zaken ook zijn kant op vallen.
Absolute macht
Als er in Amerika een Republikeinse president langere tijd aan de macht blijft, kan hij geleidelijk een volledig Republikeins Hooggerechtshof samenstellen die vele jaren actief zal zijn (hetzelfde geldt voor een Democratische president). In dat geval is er geen sprake meer van trias politica.
Dit maakt dat de uitspraak van het Hooggerechtshof zo belangrijk is. Trump lijkt te onderzoeken of het Hooggerechtshof zijn beleid steunt, bijvoorbeeld door plannen als het plotseling uitzetten van ruim 200 Venezolanen. Omdat het hof daarmee instemde, lijkt Trump weer iets machtiger geworden.
