“Vroege adolescenten zien traditioneel nieuws, zoals we op het journaal zien, vaak als negatief en niet echt passend voor hen. Daarbij vinden ze het toepassen van hun nieuwswijsheid wel belangrijk, maar niet per se op hun leeftijd.”

Iedere dag horen en zien jongeren een hele berg aan informatie. Omdat ze zo ongeveer online zijn
opgegroeid verwachten we dat ze wel kunnen inschatten wat relevant is, wat te vertrouwen is, en of
die informatie helemaal klopt. Helaas is dat vaak niet het geval. Of kunnen ze dat misschien wel,
maar doen ze het niet.

In mijn proefschrift doken we verder in de nieuwswijsheid van vroege adolescenten – jongeren
tussen de 12 en 15 jaar oud. Om precies te zijn keken we naar de toepassing van nieuwswijsheid: in
hoeverre vroege adolescenten in hun dagelijks leven de tijd nemen om kritisch naar informatie te
kijken.

Vroege adolescenten bleken vrij brede definities van nieuws kunnen hebben. Een vlogger die over
diens dag vertelt zou als nieuws kunnen worden gezien, want het is ‘nieuwe’ informatie.
Tegelijkertijd zien ze traditioneel nieuws, zoals we op het journaal zien, vaak als negatief en niet echt
passend voor hen. Daarbij vinden ze het toepassen van hun nieuwswijsheid wel
belangrijk, maar niet per se op hun leeftijd. Nieuwswijsheid wordt toch vaak gezien als iets voor
later, waardoor ze nu vrij passief blijven in hun nieuwsgebruik en toepassing van nieuwswijsheid.

Verder keken we wat ervoor zou kunnen zorgen dat ze hun nieuwswijsheid meer of minder
toepassen. Opvallend genoeg bleek kennis over hoe nieuws wordt gemaakt, vaak de kern van
lessenseries, een wankelere rol te spelen. Om vroege adolescenten te stimuleren hun nieuwswijsheid
toe te passen, zullen we moeten focussen op hoe we ze kunnen motiveren en hoe de sociale context
kan worden meegenomen.

Volgens vroege adolescenten is hun toepassing van nieuwswijsheid stimuleren ingewikkeld. Toch
kwamen ze met een aantal aanbevelingen: maak het gemakkelijk, interactief, en passend. Zowel het
vinden van initiatieven als het toepassen van nieuwswijsheid moet gemakkelijk zijn. Daarbij zijn
nieuwswijsheidinitiatieven bij voorkeur interactief, met hun vrienden. Ten slotte moet het passend
zijn. Dus geen economisch nieuws, maar passend bij hun brede nieuwsgebruik, bijvoorbeeld over
sport en beroemdheden.

In mijn proefschrift testten we een lessenserie waarin vroege adolescenten zelf aan de slag gingen
met het schrijven en checken van nieuwsberichten. Na 3 lessen hadden deelnemers wel het gevoel
dat ze hun nieuwswijsheid meer konden toepassen, maar deden ze dat nog niet meer. Om dat in de
toekomst wél voor elkaar te krijgen blijf ik met jongeren in gesprek. Ik geloof dat we samen hun
nieuwswijsheid nog net dat zetje kunnen geven.

Meer weten? Het proefschrift download je hier: https://repository.ubn.ru.nl/handle/2066/292970